top of page

SORULARLA “KAN BAĞIŞI“

Soru / Cevap

/   Sorularla “Kan Bağışı“

Kan Nasıl Verilir ?

• Vericinin sağlıklı olup olmadığı değerlendirilir ve vücut ısısı (ateş) ve kan Hb düzeyi ölçülür. Hemşire intravenöz bir iğne aracılığıyla bir plastik torbaya kanı toplar. Bu işlem yaklaşık 10-12 dakika sürer. Kan bağışı için kullanılan tüm aletler tek kullanımlıktır. Sadece bir verici için kullanılır ve ondan sonra atılırlar.

Kimler Gönüllü Kan Vericisi Olmak İsteyenlerde Aranacak Kriterler Nelerdir ?

• Yaş: 18 ile 65 yaş arası • Sağlık durumu: iyi, • Vucut Ağırlığı: 50 kg'ın üzeri, • Vücut ısısı: 37,5 oC'nin altı, • Kan Basıncı: 180/100 mm Hg'nın altı, • Nabız: düzenli ve dakikada 50 ile 100 arası, • Hemoglobin düzeyi: yeterli (erkeklerde 13,5 g/dL ve kadınlarda 12,5 g/dL'nin üzerinde) olması, • Bulaşıcı ciddi bir hastalığı olmayan

Kimler Kan Bağışçısı Olamaz ?

• Öncelikle kendisi onay vermeyen kişi kan bağışçısı olamaz. Bağış işlemlerine eşlik eden riskler anlatılır, verici bilgilendirilir ve onayı alınır. Kişide kan nakli ile bulaşabilen bir enfeksiyon tespit edilirse verici olamaz. Cinsel yaşamı bulaşıcı hastalıklar yönünden yüksek risk oluşturan kişiler gönüllü verici olamaz.

Daha Önce Kan Vermeye Gitmiş, Ancak Yapılan Testler Sonucu Kan Bağışı İçin Uygun Olmadığınız Söylenmiş Olabilir. Bu Hiçbir Zaman Kan Vermeyeceğiniz Anlamına Mı Geliyor? Yoksa Belli Bir Süre Beklemeniz Mi Gerekiyor?

Bu sizde tespit edilen duruma göre değişir. Bazı durumlarda ömür boyu kan vermemeniz gerekirken bazı durumlarda belli bir zaman geçmesi gerekmektedir.

İlaç Alanlar Gönüllü Kan Bağışçısı Olabilir Mi?

İlaçların kendisi genel olarak bağış için engel oluşturmaz. Teratojenik etkisi kanıtlanmış ilaçları kullanan bağışçılar, ilacın farmakokinetik özelliklerine uygun süre boyunca reddedilmelidir. Kullandığınız ilacı doktorunuza bildirmeniz yeterlidir, uygunluk durumu doktor tarafından değerlendirilecektir.

Aşı Gönüllü Kan Bağışçısı Olabilmek İçin Engel Midir ?

BCG, sarıhumma, kızamıkçık, kızamık, poliomyelit, kabakulak, canlı zayıflatılmış tifo aşısı, canlı zayıflatılmış kolera aşısı olanlar 4 hafta süre ile (geçici olarak) bağışçı olamazlar.

Kök Hücre Bağışı Öncesi Hangi Testler Yapılmaktadır ?

Adaylar önce genel sağlık kontrolünden geçirilir. Genel sağlık durumu uygun olanlara HLA denilen doku grubu tayini ve bir takım kan testleri yapılır.

Kök Hücre Vericisi Olmanın İnsan Sağlığına Zararı Var Mıdır ?

Kök hücre vericisi olmanın insan sağlığı üzerine olumsuz önemli riski bulunmamaktadır.

Vericinin Kişisel Bilgileri Sıkı Korunuyor Mu ?

Evet. Verici kişisel bilgileri korunması yasal zorunluluktur. Bağışçının kimliği, sağlık durumu ve test sonuçları tamamen gizli tutulmaktadır. Bende bir sorun çıkarsa duyulur mu diye korkmaya, bu nedenle verici olmaktan çekinmeye gerek yoktur.

Aferez Yöntemi İle Kan Vermek Nasıl Bir Uygulamadır ?

Aferez seçici olarak istenen kan kısmını daha rasyonel toplamak için makinaların kullanılması işlemidir. Spesifik kan komponenti seçilir ve otomatik olarak makine tarafından ayırım yapılır. Gerekli olmayan kan komponenti vericiye geri verilir. Bu şekilde kan kaynakları daha ekonomik kullanılmış olmaktadır. Aferez yönteminin avantajı nispeten büyük miktarlarda kan komponentini selektif olarak toplamasıdır.

Akrabadan Kan Bağışı Neden İstenmeyen Bir Durumdur ?

Kan ürünleri ülkemizde çoğu zaman daha güvenli diye yakın akrabalardan temin edilmek istenir. Tam aksine bu durumun bazı önemli sakıncaları var. Yakın akrabalardan yapılan kan nakillerinde ölümcül bir komplikasyon olan “transfüzyon ilişkili graft versus host hastalığı” daha sık görülmektedir. Bu nedenle yakın akrabalardan kan almak yerine yakın akrabaların Türk Kızılayı ve Bölge kan merkezlerine düzenli kan bağışında bulunmalarını tavsiye ediyoruz. Böylece Kızılay aracılığıyla sadece kendi hastalarına değil ihtiyacı olan her hastaya kan ürünleri sağlıklı ulaştırılmış olacaktır.

Akraba Kanı Öldürücü "Graft Versus Host Hastalığı"Na Yol Açabilir !

Transfüzyon ilişkili Graft Versus Host Hastalığı kan naklinin nadir görülen, fakat ortaya çıktığında %90 oranında ölümle sonuçlanabilen bir komplikasyonudur. Özellikle yakın akrabalardan alınıp yakın akrabaya verilen tam kan, eritrosit veya trombosit ürünleri bu duruma neden olabilir. Klinik tablo transfüzyondan 1-4 hafta sonra başlar ve ateş, cilt döküntüleri, karaciğer testlerinde bozukluk, sarılık ve kanlı ishal ile kendini gösterir.

Akrabadan Alınan Kan Ürünleri Işınlanmalı Mı ?

Transfüzyonla ilişkili graft versus host hastalığını önlemek için yakın akrabalardan kan alınmaması veya alınan kan ürünleri mutlaka ışınlanmalı. Ülkemizde her sağlık merkezinde kan ışınlama aletinin olmadığı da göz önüne alındığında yakın akrabalardan zorunlu olmadıkça kan nakli yapılmaması daha sağlıklıdır. Vatandaşları sorumlu bir birey olarak Türk Kızılayına kan bağışında bulunmaya davet ediyorum.

Kan Bağışında Bulunmanın İnsan Sağlığına Zararı Var Mıdır ?

Kan vermenin verici için önemli bir risk oluşturmadığını tam tersine sağlıklı yaşam için de gerekli olduğunun altını çizmek isterim.

bottom of page