1 | drfevzialtuntas

AFEREZ TEDAVİSİNİ TANIYALIM

/ Aferez Tedavisini Tanıyalım

Nörolojik Hastalıklarda Aferez İle Şifa Bulunuyor Mu ?

• Myastenia gravis; genellikle dinlenince düzelen, tekrarlayan hareketlerle oluşan yorgunluk ve güçsüzlük ile karakterize otoimmün nörolojik bir hastalıktır. Hastalık 20’li ve 30’lu yaşlardaki kadınlarda daha sıktır. Neden olan antikor genellikle asetilkolin reseptörüne karşı antikordur. Terapötik plazmaferez dolaşımdaki otoantikorları ortamdan uzaklaştırmak için kullanılmaktadır. Terapötik plazmaferez özellikle myastenik krizlerde ya da optimal klinik durum sağlamak için diğer tedavilere ek olarak kullanılabilir. • Kronik inflamatuar demyelinizan poliradikülonöropati (CIDP); ilerleyici, iki veya daha fazla aylık sürelerde tekrarlayan, his kaybının eşlik ettiği veya etmediği proksimal ve distal simetrik kas güçsüzlüğü ile karakterizedir. CIDP periferal sinirlerin otoimmün saldırıya uğramasıdır. Hem humoral hem de hücresel immün yanıt dökümante edilmiştir. İmmunadsorbsiyon önemli tedavi seçeneklerinden biridir.

Kana Karışan Mikrobu Aferez İle Temizlemek Mümkün Mü ?

• Sepsis (kan zehirlenmesi), hayati risk taşıyan bir enfeksiyondur ve yoğun bakım ünitelerinde ölümlerin en önemli sebebidir. Bakteri, virus ve mantar gibi farklı mikrop türleri ile gelişebilir. Mikrop kan veya komşuluk yoluyla birden fazla organa yayılarak organların normal fonksiyonlarını bozar, hastalık zamanında ve uygun şekilde tedavi edilmezse şok ve ölümle sonuçlanır. Yoğun bakım koşullarında son gelişmelere rağmen ölüm oranı çok yüksektir. Tedavi amaçlı aferez sepsiste ortaya çıkan ve dokularda hasar yapan maddeleri kandan uzaklaştırır. Özellikle sepsisin son dönemi olan ölümcül çoklu organ yetmezliğinde fayda sağlayabilir ve antimikrobiyal tedavi için zaman kazandırabilir.

Karaciğer Nakillerinde Aferezin Önemi :

Karaciğer çok önemli fonksiyonları olan bir organdır. Pek çok hayati biyokimyasal reaksiyonunun gerçekleştiği organ olan karaciğer, değişik sebeplerden dolayı fonksiyonlarını kaybedebilir. Karaciğer yetmezliğinde aferez teknolojileri son yıllarda giderek önem kazanmaya başlamıştır. Özellikle ilaç zehirlenmeleri ve mantar zehirlenmelerine bağlı gelişen karaciğer yetmezliklerinde ve viral hepatitlere bağlı mikrobik sarılıklarda karaciğere kendini toparlama süresi kazandırma şansı vermekte, karaciğer nakli için zaman kazandırmakta ve adeta bir köprü vazifesi görmektedir. Bu nedenle bu hasta grubunda karaciğer nakline kadar aferez ile karaciğer destek tedavi uygulamaları adeta “hayat köprüsü” rolü oynamaktadır.

Aferez Organ Nakillerinin Başarısını Arttırıyor Mu ?

Kan ve doku grubu uyumsuz organ nakillerinde (böbrek, akciğer, kalp gibi) terapötik aferez organın reddinden sorumlu olan yüksek titredeki antikorları azaltabilir. Kan grubu uyumsuz solid organ transplantasyonları için transplant öncesi ve sonrası terapötik plazmaferez ile antikor titreleri düşürülebilir, böylece erken dönem organ reddi önlenerek nakil edilen organın sağkalımı artabilir. Bu yöntemle birlikte daha fazla hastaya nakil şansı sunabilir.

Yüksek Kolesterol Aferez İle Tedavi Edilebilir Mi ?

Kan yağlarında yükseklik özellikle kalp ve damar hastaları için bir risk faktörüdür. Önlenme kalp krizi, kalp yemezliği, damar tıkanıklıkları, felç dediğimiz birçok sağlık sorunlarına ve hatta ölüme sebep olabilmektedir. Bu nedenle yıllardır kan yağlarının kontrol altına alınması için yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Diyet, yaşam şeklinin değiştirilmesi, eksersiz ve ilaç tedavisi ile kontrol edilemeyen dirençli veya ailesel kolesterol yüksekliğinde aferez tedavisi önemli bir tedavi seçeneğidir. Doktor onayı ve kontrolünde yapılan ve kalp krizi riskini azaltan bir tedavi yöntemidir. Aferez tedavisi ile kötü kolesterolün kandaki miktarı azaltılmaktadır. Bu işlem yaklaşık 2-3 saat sürer. Tüm tedavilere dirençli hastalarda dahi başarı oranı oldukça yüksektir. Bu şekilde kan yağlarının yüksekliğinin yol açtığı istenmeyen durumlar (kalp krizi, felçler gibi) önlenebilir.

Orak Hücreli Anemide Hasta Alyuvarlar Aferez İle Uzaklaştırılabilir Mi ?

• Orak hücreli anemi, bir tür kan hastalığıdır. Orak hücreli anemili kişilerde alyuvarlar sert ve orak şeklinde bir yapıya dönüşmüştür. Bu nedenle bu alyuvarlar normal işlevlerini yapamazlar. Bu hücreler küçük kan damarlarını tıkayarak bazı organların ya da dokuların işlevlerini bozarlar. Bu hastalarda günlerce ya da haftalarca süren şiddetli ağrı ataklarına, halsizlik, solgunluk, nefes darlığı, görme bozukluğu, sarılık, çocuklarda büyüme geriliği, enfeksiyon, beyindeki küçük kan damarlarının daralması ya da tıkanması gibi çok ciddi komplikasyonlara sebep olabilir. Eritrosit aferezi tedavisi ile bu hasta alyuvarlar kandan temizlenip yerine sağlıklı normal alyuvarlar konur. Bu şekilde istenmeyen durumlar önlenebilir. Felçler önlenebilir. Hastaların normal sağlığına dönmesi sağlanabilir. Orak hücreli anemili hastalarda hayat kurtarıcı bir tedavi yöntemidir.

Akut Lösemilerde Aferez Tedavisi Hayat Kurtarıcı Olabilir Mi ?

• Kan kanseri olarak bilinen akut lösemilerde kontrolsüz bir şekilde çoğalmış olan lösemik hücreler kandan temizlenebilir. Aferez işlemi hayat kurtarıcı olabilir. Artış olan lösemi hücreleri damarları tıkayabilir ve pıhtılaşmayı bozarak kanamalara neden olabilir. Hastalar bu nedenden ötürü henüz kemoterapi tedavisi başlanamadan kaybedilebilirler. Böyle bir durum olduğunda aferez tedavisi uygulanarak lösemik hücreler vücuttan uzaklaştırılarak gerek erken dönem istenmeyen etkiler önlenmiş gerek ise ilaç tedavisinin olası yan etkiler azaltılmış olur. Böylece hastanın kemoterapi alma şansı artırılır ve erken dönemde kaybedilmesi önlenebilir.

Kemik İliği Knaserinde Aferez Tedavisinin Yeri Nedir ?

• Multiple myelom, bir tür kemik iliği kanseridir. Multiple myelom da plazma hücreleri kontrolsüz bir şekilde çoğalırlar ve çok aşırı miktarda anormal tek tip immünglobülin üretirler. Diğer tür normal immünglobülinlerde ise tehlikeli düzeyde azalma meydana gelir; bu durumda hasta enfeksiyonlara karşı duyarlı hale gelir. Anormal plazma hücreleri olarak adlandırılan kanserli hücrelerin ürettiği anormal immunglobulinler kanın akışkanlığını bozarak damarları tıkayabilir hatta organların kanlanmasını bozarak organ kaybına neden olabilirler. • Plazma aferezi kandaki anormal protein düzeylerinin tehlikeli bir biçimde yükseldiği hayati risk taşıyan durumlarda oldukça başarılı ve hayat kurtarıcıdır. Aferez tedavisi ile anormal proteinler kandan süzülür. İki ya da 3 seans içinde hastanın anormal kan değerleri tedaviye uygun hale getirilir. Böylece istenmeyen durumlar kontrol altına alınmış veya önlenmiş olur.

Soba Zehirlenmesinde Kırmızı Kan Değişimi Hayat Kurtarıcı Mıdır ?

• Karbon monoksitin zehirleyici özelliği, bu gazın akciğer peteklerinde, büyük bir kolaylıkla kandaki hemoglobin ile birleşerek karboksihemoglobin adı verilen dayanıklı bir bileşik meydana getirmesinden ileri gelir. Karbon monoksit ile birleşmiş olan hemoglobin artık vücuttaki işlevini yapamaz, yani havadaki oksijeni hemoglobin şeklinde akciğerde tutamaz ve oksijeni bütün dokulara iletemez. Zehirlenme hallerinin büyük bir kısmında ilk evrede genel bir halsizlik, şiddetli baş ağrıları, yüzün kızarması, kulaklarda uğultular, baş dönmeleri, bulantı ve kusma gibi belirtiler görülür. İkinci evrede ise özellikle bacaklardaki kaslarda yorgunluk, nabız ve kalp atışlarının zayıflaması ve ritimlerini kaybetmesi, tansiyonun düşmesi, solunum güçlüğü, göğüs ve karın derisi üzerinde beliren kırmızı lekeler, eklem uçlarının soğuması, uyku hali, zaman zaman komaya kadar varan beyin uyuşukluğu gibi yozlaşmalar ortaya çıkar. • Karbon monoksit zehirlenmelerinde hekim gelene kadar mutlaka ilk yardım tedavisi yapılmalıdır. Zehirlenmiş kimse hiç zaman kaybetmeden açık havaya çıkarılmalı; daha uygun koşullar altında temiz hava solunması için elbiseleri çıkarılmalı ve solunum yollarının daima açık olması sağlanmalıdır. Yapay solunum ve aynı anda oksijen verme işlemi dokuların ölmemesi için yapılır. Hastanın zehirli kanı alınıp, bunun yerine temiz kan verilir. Kan değiştirme (eritrosit aferezi) çok yararlı sonuçlar doğurmakta hastanın hayatta kalmasını sağlamaktadır. Bu işlemin hastane dışında uygulanması mümkün değildir. Bu nedenle doktor bu işlemi önerdiğinde, karbonmonoksit zehirlenmesinden şüphe edilen durumlarda veya acil servislere başvuran karbonmonoksit zehirlenmelerinin eritrosit değişim işlemi yapılan en yakın merkeze gönderilmesi gerekir.