GENEL SORULAR
/ Genel Sorular
Aferez Nedir ?
Hastanın ya da gönüllü vericinin kanının, tıbbi bir cihazdan geçirilmek sureti ile bir veya birden fazla bileşenine ayrıldığı ve kalanın ekstrakorporel bir tedavi ile veya tedavisiz geriye döndürüldüğü veya ayrıştırılan bileşenin değiştirildiği bir işlemdir.
Aferez Çeşitleri Nelerdir ?
Donör Aferezi ve Terapötik Aferez
Donör Aferezleri Nelerdir ?
• Plazmaferez • Sitaferez • Trombositaferez • Eritrositaferez • Granülositafez
Trombositaferez Nedir ?
Gönüllü vericinin kanındaki trombositlerinin, kanının tıbbi bir cihazdan geçirilmek sureti ile ayrıldığı; trombositlerinin toplanıp gönüllü vericinin kanının kalan kısmının tekrar geri verildiği bir işlemdir. Bu işlem kan bileşenlerinin hazırlanmasında (örn. aferez trombositleri) kullanılır.
Eritrositaferez Nedir ?
Hastanın ya da gönüllü vericinin kanını tıbbi bir cihazdan geçirmek sureti ile kırmızı kan hücrelerini kanın diğer bileşenlerinden ayıran, uzaklaştıran ve gerekli olduğu koşullarda kristalloid ya da kolloid solüsyonunu ile değiştiren bir işlemdir.
Granülositaferez Nedir ?
Gönüllü vericinin kanını tıbbi bir cihazdan geçirmek sureti ile granülosit hücrelerini kanın diğer bileşenlerinden ayıran bir işlemdir.
Plazmaferez Nedir ?
Hastanın ya da gönüllü vericinin kan plazmasının, kanının tıbbi bir cihazdan geçirilmek sureti ile diğer kan bileşenlerinden ayrıldığı; plazmanın (toplam plazma hacminin %15‘inden daha azının) değişim sıvısı kullanılmadan uzaklaştırıldığı bir işlemdir.
Terapötik Aferez Nedir ?
Hastanın kanının, hastalığın tedavisi için kanı bileşşenlerine ayıran ekstrakorporeal bir tıbbi cihazdan geçirildiği terapötik bir işlemdir. Terapötik olarak kullanılan, afereze dayalı bütün işlemleri kapsayan genel bir terimdir.
Terapötik Plazmaferez Nedir ?
Hastanın kan plazmasının, kanının tıbbi bir cihazdan geçirilmek sureti ile diğer kan bileşenlerinden ayrıldığı; plazmanın uzaklaştırıldığı veya işlenmek sureti ile içerisinden bir takım bileşenlerin uzaklaştırıldığı ve hastaya geri verildiği; gerektiğinde yerine kolloid solüsyonu (örn, albumin ve/veya plazma) gibi değişim sıvısı ya da kristalloid/kolloid solüsyonu birleşiminin verildiği afereze dayalı bütün iGlemleri (TPD, SPD, DFPP, CF, IA, AA, Reoferez gibi) kapsayan genel bir terimdir.
Terapötik Plazma Değişimi Nedir ?
Hastanın kan plazmasının, kanının tıbbi bir cihazdan geçirilmek sureti ile diğer kan bileşenlerinden ayrıldığı; plazmanın uzaklaştırıldığı ve yerine kolloid solüsyonu (örn, albumin ve/veya plazma) gibi değişGim sıvısı ya da kristalloid/kolloid solüsyonu birleşiminin verildiği terapötik bir işlemdir.
Lökositaferez Nedir ?
Hastanın ya da gönüllü vericinin kanının tıbbi bir cihazdan geçirilmek sureti ile kanındaki beyaz kan hücrelerinin (örn. lösemik blastlar veya granülositler) ayrıldığı; seçilmiş hücrelerin toplanarak kolloid ve/veya kristalloid solüsyon gibi değişim sıvısı eklenerek ya da eklenmeden tekrar dolaşıma döndürüldüğü bir işlemdir. Bu işlem terapötik olarak ya da kan bileşenleri hazırlamada kullanılabilir.
LDL Aferezi Nedir ?
Kandaki düşük yoğunluklu lipoproteinlerin seçilerek uzaklaştırılması ve kalan bileşenlerin tekrar geri verilmesidir. LDL kolesterolünü uzaklaştırabilen yüke bağlı (dekstan sülfat ve/veya poliakrilat), boyut (duble membran filtrasyonu ~DFPP), düşük pH‘da çökelti oluşumu (HELP) veya anti-Apo B-100 antikorlarıyla immuno-adsorpsiyon gibi çeşitli araçlar mevcuttur.
Selektif Plazma Değişimi Nedir ?
Hastanın kan plazmasının düşük moleküler ağırlığa sahip fraksiyonunun, kanının uzaklaştırılmak istenen bileşene uygun bir filtreden tıbbi bir cihaz vasıtası ile geçirilmek sureti ile diğer kan bileşenlerinden ayrıldığı; plazma fraksiyonunun uzaklaşştırıldığı ve yerine albumin ve bikarbonat tamponlu solüsyon gibi değişim sıvısı verildiği terapötik bir işlemdir.
Eritrosit Değişimi Nedir ?
Hastanın kanındaki kırmızı kan hücrelerinin, kanının tıbbi bir cihazdan geçirilmek sureti ile diğer kan bileşenlerinden ayrılarak uzaklaştırıldığı ve yerine sadece gönüllü vericinin kırmızı kan hücreleri ve kolloid solüsyonunun verildiği terapötik bir işlemdir.
Terapötik Trombosit Aferezi Nedir ?
Hastanın kanından, kanının tıbbi bir cihazdan geçirilmek sureti ile trombositlerinin ayrılarak toplandığı ve hastanın kalan kanının kolloid ve/veya kristaloid solüsyon gibi replasman sıvısı eklenerek/eklenmeden tekrar geri verildiği terapötik bir işlemdir.
Ekstrakorporeal Fotoferez Nedir ?
Hastanın kanından buffy-coat‘un ayrıldığı; fotoreaktif bir bileşenle ultraviyole A ışığına maruz bırakılarak (örn. fisoralen) ekstrakorporeal olarak tedavi edildiği ve ardından aynı işlem esnasında geri verildiği terapötik bir işGlemdir.
Filtrasyon Selektif Ayırma Nedir ?
Kandan filtre kullanarak bileşenlerini boyutlarına bağlı olarak uzaklaştıran bir sistemdir. Kullanılan filtrenin gözeneklerinin boyutlarına bağlı olarak farklı bileşenler uzaklaştırılabilir. Filtrasyon temelli araçlar terapötik plazmaferez (plazma değişimi, selektif plazma değişimi, double filtrasyon plazmaferezi ~DFPP, kaskad filtrasyon ~ CF, reoferez, lipid aferezi) için kullanılabilir. Daha sonra işlenmesi ya da transfüzyon için plazma toplama maksatlı gönüllü plazmaferez uygulamalarında da kullanılabilir.
Kaskad Filtrasyon - CF / Double Filtrasyon Plazmaferezi -DFPP Nedir ?
Temelinde ?Filtrasyon Selektif Ayırma işlemlerinden olan CF ve DFPP, birer terapötik plazmaferez işlemi olup, birbirinden işleme tabi tutulacak plazmanın filtre veya santrifüj ile ayrılmasına göre farklılık gösterir. Plazma filtre ile ayrılırsa işlem DFPP, santrifüj ile ayrılırsa CF olarak adlandırılır. Etki olarak birbirlerine yakın olmakla beraber hasta ihtiyacına ve/veya endikasyona ve/veya teknik ve aferez merkezi cihaz altyapısına göre uygun olan metot kullanılabilir.
Reoferez Nedir ?
Hastanın kanından ayrılmış plazmasını, kan reolojisini olumsuz etkilediği düşünülen bileşenleri (fibrinojen, fibronektin, vWF, dolaGımdaki immün-kompleksler, LDL gibi) uzaklaştırmak/arındırmak için tıbbi bir cihazdan geçirmek sureti ile tekrar dolaşıma döndürüldüğü terapötik bir işlemdir.
Viral Eradiksiyon / Uzaklaştırma Nedir ?
Hastanın kanından ayrılmış plazmasını, uzaklaştırılmak istenen virüse uygun bir filtreden tıbbi bir cihaz vasıtası ile geçirmek sureti ile dolaşımdaki virüs yükünün azaltıldığı ve tekrar dolaşıma döndürüldüğü terapötik bir işlemdir.
İmmunoadsorpbsiyon Nedir ?
Hastanın kanından ayrılmış plazmasını, immunoglobulinlerini uzaklaştırmak için tıbbi bir cihazdan geçirmek sureti ile aktif bileşenine (örn. stafilokok protein A, poliklonal antikorlar , triptofan &fenilalenin immobilize polivinilalkol jel) spesifik olarak bağlayarak uzaklaşştırma kapasitesi olan bir işlemdir.
Aferez Adsorpsiyon Nedir ?
Hastanın kanından ayrılmış plazmasını, immunoglobulinleri dışındaki unsurları (örn. pro/antiinflamatuvarlar, bilirubin) uzaklaştırmak için tıbbi bir cihazdan geçirmek sureti ile aktif bileşenine (örn. stiren divinilbenzen kopolimer, stirenik polimer) spesifik olarak bağlayarak uzaklaştırma kapasitesi olan bir işlemdir.
Adsorbtif Sitaferez Nedir ?
Hastanın kanının, hastalığa sebep olduğu veya rol oynadığı düşünülen aktifleşmiş lökositlerinin (granülosit, monosit, lenfosit) ve gerektiğinde trombositlerinin tıbbi bir cihazdan (örn. selüloz asetat boncuk ya da silindirik dokumasız polyester kumaşdan mamul kolondan) geçirilmek sureti ile diğer kan bileşenlerinden adezyon ve/veya filtrasyon yöntemi ile ayrılarak uzaklaştırıldığı terapötik bir işlemdir.